Hormonen zijn stoffen die ons lichaam zelf maakt. Zij worden uitgescheiden in het bloed en beïnvloeden bepaalde processen of organen in ons lichaam. Een belangrijke groep hormonen zijn de geslachtshormonen.
Borstkankercellen zijn voor hun groei vaak (deels) afhankelijk van de aanwezigheid van de geslachtshormonen oestrogeen en progesteron.
Als dat zo is, wordt de tumor ‘hormoongevoelig’ genoemd. Een hormonale therapie is een systemische therapie die doorwerkt in het hele lichaam. Deze wordt toegepast bij hormoongevoelige tumoren, die (extra) groeien onder invloed van het vrouwelijke hormoon oestrogeen.
Welke hormonale therapie voor u het meest geschikt is, hangt onder meer af van uw leeftijd, het stadium van de ziekte en van uw eigen overwegingen. Hormonale therapie kan op een aantal manieren worden toegepast. Deze medicijnen remmen de aanmaak of werking van bepaalde ‘eigen’ hormonen. Hierdoor wordt de woekering van de kanker cellen stopgezet en sterven de hormoongevoelige kankercellen uiteindelijk af. Hormoontherapie wordt gegeven na een operatie, bestraling en eventuele chemotherapie. Doel is om mogelijke (nog) aanwezige, maar nog niet zichtbare, kankercellen te doden.
In enkele gevallen vindt deze therapie plaats vóór de operatie. Dit wordt neo-adjuvante hormoontherapie genoemd.
Of iemand baat heeft bij een hormoonbehandeling hangt af van twee vragen te weten: Is er risico op uitzaaiingen? Is de tumor hormoongevoelig?
Tamoxifen
Veel mensen met borstkanker worden behandeld met het hormoonpreparaat tamoxifen. Tamoxifen is een anti-oestrogeen in tablet vorm.
Artsen schrijven het voor bij een bepaald type borstkanker, namelijk die gevoelig is voor hormonen. Bij borstkanker blokkeert tamoxifen de werking van het vrouwelijke oestrogeenhormoon.
Het remt daardoor de groei van de tumor en voorkomt dat er opnieuw borstkanker ontstaat.
Na vijf jaar behandeling met tamoxifen, is het aantal teruggekeerde borstkankertumoren met de helft verminderd. Ook is de kans op kanker in de andere borst verminderd.
Bijwerkingen van Tamoxifen
Vooral bij vrouwen die nog niet in de overgang zijn kunnen opvliegers optreden. Misselijkheid kan voorkomen in het begin van de behandeling. Meestal verdwijnt dit vanzelf. Verder komt voor: gewichtstoename, hoofdpijn,
depressiviteit, vaginale droogte, vaginaal bloedverlies en licht haarverlies. Bij gebruik van tamoxifen is er een verhoogde kans op trombose en op baarmoederkanker, maar die kansen zijn op zich klein.